ҚАЛБИ ЗИНДА
Аллоҳ таъоло фармуд: «Оё касе, ки мурда буд ва мо ӯро зинда сохтем ва барои ӯ нуре пайдо кардем, ки бо он дар миёни мардумон меравад, монанди касе бошад, ки сифаташ ин аст, ки дар торикиҳост ва аз он беруноянда нест? Ҳамчунин он чи кофирон мекарданд дар назараашон ороста карда шудааст».
Аллоҳ таъоло аз шахси кофире мисол меорад, ки дар зулумоту гумроҳӣ зиндагӣ мекард, пас ӯро Аллоҳ зинда кард ва ба ӯ нуре ато кард, ки байни мардум мегашт. Ва маънои зинда кард, дар ин оят яъне қалбашро баъд аз он ки мурда буд, зинда кард. Пас қалбҳо ду навъ аст: 1. Қалби зинда. 2. Қалби мурда.
Пас маънои мурдани қалб чист?
Қалб чизе аст, ки Аллоҳ онро барои шинохти ҳақ ва амал ба он халқ кардааст. Ва агар қалб ҳақро нашинохт ва ба он амал накунад, пас аз вазифае, ки дошт берун гардад. Вазифае, ки барои он халқ шуда буд. Пас ӯ ба мисли як узви мурда аст, ки аз он ҳеҷ хайре нест.
Бинобарин Аллоҳ таъоло байни оне, ки ҳақро шинохта имон меорад ва оне, ки ҳақро қабул накарда рӯйгардон мешавад, қалби аввалро қалби зинда ва қалби дуввумро қалби мурда номид. Аллоҳ таъоло фармуд: «Пас бар Аллоҳ таваккул бикун, ба дурусти ки ту бар дини рости равшан ҳастӣ. Ба таҳқиқ ту овозро ба мурдагон шунавонида наметавонӣ ва ба карон вақте ки онҳо пушт дода рӯй бигардонанд, шунавонида наметавонӣ. Ва ту барои кӯрон роҳнамоянда нестӣ, то аз гумроҳии хеш бозоянд. Ту намешунавонӣ , магар касеро, ки ба оятҳои Мо имон овардааст. Пас ин ҷамоа гарданниҳандагонанд». Намл 79,81.
Акнун қалб чи тавр мемирад ва чи тавр зинда мегардад?
Аллоҳ таъоло фармуд: «Ва Ӯ он Парвардигоре аст, ки барои шумо шунавоӣ ва биноӣ ва қалбҳоро биофарид, андаке шукргузорӣ мекунед?». Муъминун 78.
Ва инҳо ҳама ҳақро мешиносанд ва саййиди онҳо қалб аст. Албатта Аллоҳ ба инсон шунавоӣ, биноӣ ва қалбро ато кард, то Парвардигорашро бишносад ва танҳо Ӯро ибодат карда ба Ӯ чизеро шарик наорад. Паёмбар саллаллоҳу алайҳи ва саллам фармуданд: «Ҳар кӯдаки навзод, ки таваллуд мешавад, дар фитрат таваллуд мешавад, яъне дар Ислом таваллуд мешавад. Пас падару модараш ӯро яҳӯдӣ, насронӣ ё маҷусӣ мекунанд. Монанди чаҳорпоён, ки фарзанди худро таваллуд мекунанд, оё дар миёни онон гӯшбуридае мебинӣ?». Бухорӣ.
Ва дар байни мардум инсонҳое ҳастанд, ки қалби зинда ва бино доранд. Онҳо Парвардигорашонро шинохтанд ва ба Ӯ имон оварданд ва пайравӣ ҳаққе шуданд, ки онро нозил кардааст.
Ва дар байни мардум инсонҳое ҳастанд, ки Аллоҳро шинохта имон оварданд ва пайравӣ ҳавову ҳавас нашуданд. Пас Аллоҳ таъоло қалбашонро зинда гардонда ба он ҳаёт ва нурро ато фармуд.
Ва аз онҳо инсонҳое ҳастанд, ки инкор намуда, рӯй гардонданд. Пас қалбашон бимурд. Пас он дар зулумоту торикие аст, ки аз он берун шуда наметавонад.
Ва асли ҳаёти қалб ин аст, ки дар он маъбуде ба ҷуз Аллоҳи ягона вуҷуд надошта бошад.
Ва бузургтарин сабаби марги қалб ин аст, ки банда ба Парвардигораш кофир гардад ва ё ба Ӯ чизеро шарик орад. Бинобарин он шахсе, ки қалбаш мурдааст, гӯшаш ҳақро намешӯнавад ва чашмонаш кӯр аст, ки ҳақро намебинад.
Аммо қалбҳои зинда гуногун ҳастанд, ки Аллоҳ он нурро ба қалбҳои бандагон нозил мекунад. Аллоҳ рӯҳро амр мекунад, ки бо он қалб зинда мегардад. Ва нуре медиҳад, ки ҳақро аз ботил ҷудо мекунад. Аллоҳ таъоло фармуд: «Ва ҳамчунин Қуръонро аз каломи Худ ба сӯйи ту ваҳй фиристодем. Ту намедонисти, ки китоб чист ва намедонисти, ки имон чист. Валекин вайҳро равшан сохтем. Ҳар киро мехоҳем аз бандагон ҳидоят менамоем». Шуро 52.
Бинобарин ҳар бандае, ки ваҳйи Илоҳӣро қабул дорад, қалби зинда, ҳаёти бузург ва неъматҳои онро ноил гардад. Ва бандае, ки чи қадар аз қабули ваҳйи Илоҳӣ дур гардад, ҳамон қадар ҳаёташ заъиф гашта, биноияш суст мешавад. Аллоҳ таъоло фармуд: «Эй муъминон, чун Аллоҳу Расул шуморо барои он чизе, ки шуморо зиндадил месозад, бихонанд, он хонданро қабул кунед. Ва бидонед, ки Аллоҳ дар миёни мард ва қалби ӯ ҳоил мешавад (яъне азамати ӯро беасар мекунад) ва бидонед, ки ба сӯйи Ӯ барангехта хоҳед шуд». Анфол 24.
Тарҷумаи Ҷамолиддинзода Фирдавс.
