الدخان
Ad-Dukhan
The Smoke
1 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 001
حمٓ
Haa Miim[1].
[1] Raba insiguro y’indome zitangura mu ntango y’Igisomwa Al-Baqara.
2 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 002
وَٱلۡكِتَٰبِ ٱلۡمُبِينِ
Jewe Allah, Ndarahiye ku Gitabu ca Qor’ani gitomoye neza mu nsiguro, mu ngingo z’ibirekuwe n’ibizira no mu burongozi bwaco!
3 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 003
إِنَّآ أَنزَلۡنَٰهُ فِي لَيۡلَةٖ مُّبَٰرَكَةٍۚ إِنَّا كُنَّا مُنذِرِينَ
Mu vy’ukuri Twebwe Allah, Twamanuye Qor’ani mw’ijoro ry’iteka, ryuzuyemwo imigisha myinshi mu kwezi kwa Ramadhani. Mu vy’ukuri Twebwe Allah, Twamanuye Ibitabu Turungika n’Intumwa kugira Tugabishe abantu ku bihano vyacu.
4 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 004
فِيهَا يُفۡرَقُ كُلُّ أَمۡرٍ حَكِيمٍ
Muri nya joro ry’iteka rero, abanditsi mu bamalayika, bashirirwa ahabona ingingo yerekeye ikintu cose kizotunganywa kigashirwa mu ngiro muri uwo mwaka;
5 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 005
أَمۡرٗا مِّنۡ عِندِنَآۚ إِنَّا كُنَّا مُرۡسِلِينَ
Ingingo yubahirizwa kw’itegeko n’ubumenyi bivuye iwacu Twebwe Allah. Mu vy’ukuri Twebwe Allah, Twarungitse ku bantu Intumwa Muhamadi (nyakugira amahoro n’impuhwe z’Imana Allah) hamwe n’izindi zarungitswe hambere yiwe;
6 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 006
رَحۡمَةٗ مِّن رَّبِّكَۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
Mu ntumbero yo kugirira impuhwe abantu zarungitsweko, impuhwe zivuye ku Mana yawe Rurema Allah, mu vy’ukuri ni Yo rero Nyenukwumva, Irumva ibivugwa vyose; Nyenubumenyikurivyose, Irazi neza ibikorwa n’ibiremwa hamwe n’ivyo bizirikana;
7 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 007
رَبِّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَآۖ إِن كُنتُم مُّوقِنِينَ
Ni Yo Rurema Yaremye amajuru n’isi hamwe n’ibiri hagati yavyo. Nimwaba rero muzi neza ivyo mu buryo buzira amakenga, nimumenye ko Iyaremye ivyo vyose, ari Yo Mana Ikwiye gusengwa vy’ukuri;
8 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 008
لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ يُحۡيِۦ وَيُمِيتُۖ رَبُّكُمۡ وَرَبُّ ءَابَآئِكُمُ ٱلۡأَوَّلِينَ
Nta yindi mana ibwirijwe gusengwa atari Yo. Ni Yo Itanga ubuzima Ikanabwaka. Ni Yo Mana yanyu Rurema, Ikaba n’Imana ya ba so bo hambere yanyu, nimuyisenge rero mutayibangikanya na kimwe mu biremwa.
9 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 009
بَلۡ هُمۡ فِي شَكّٖ يَلۡعَبُونَ
Ntumwa y’Imana! Ahubwo rero, ababangikanyamana bafise amakenga ku kuri wabazaniye, baratwawe n’ibihendamaso vy’isi n’ubufyinyi.
10 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 010
فَٱرۡتَقِبۡ يَوۡمَ تَأۡتِي ٱلسَّمَآءُ بِدُخَانٖ مُّبِينٖ
Ntumwa y’Imana! Barindire rero bazokwibonerako, umusi ijuru ryafumvye umwotsi ugaragara, ukwiragiye hose;
11 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 011
يَغۡشَى ٱلنَّاسَۖ هَٰذَا عَذَابٌ أَلِيمٞ
Ugahwikira abantu bose, maze bakabwirwa bati: “Iki rero, ni co gihano kibabaza cane”;
12 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 012
رَّبَّنَا ٱكۡشِفۡ عَنَّا ٱلۡعَذَابَ إِنَّا مُؤۡمِنُونَ
Bagaheza bagasaba gukurwako nya gihano batakamba bati: “Mana yacu Rurema Allah! Turagusavye Udukureko kino gihano. Uramutse Ukidukuyeko, ni ukuri twoca tukwemeraˮ.
13 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 013
أَنَّىٰ لَهُمُ ٱلذِّكۡرَىٰ وَقَدۡ جَآءَهُمۡ رَسُولٞ مُّبِينٞ
Mbega bokwibuka gute inyuma y’aho bamanuriwe nya gihano, kandi baramaze gushikirwa n’Intumwa Muhamadi (nyakugira amahoro n’impuhwe z’Imana Allah) itomora amabwirizwa y'Imana Allah;
14 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 014
ثُمَّ تَوَلَّوۡاْ عَنۡهُ وَقَالُواْ مُعَلَّمٞ مَّجۡنُونٌ
Hanyuma bakayirengagiza bakanavuga ko ari umwigishwa[2] akaba n’umusazi, n’uko atari Intumwa namba!
[2] Ashikiriza ivyo yigishijwe n’abantu canke ba senyagara canke amashetani.
15 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 015
إِنَّا كَاشِفُواْ ٱلۡعَذَابِ قَلِيلًاۚ إِنَّكُمۡ عَآئِدُونَ
Mu vy’ukuri Twebwe Allah, Tuzobakurako igihano umwanya muto, maze murabe ko mu vy’ukuri mutazosubira mu bugarariji n’ubuhuvyi mwahoramwo[3]. Muri ico gihe rero, Tuzoca Tubahana kandi;
[3] Ivyo rero vyarashitse, ariko ntibahavuye bemera nk’uko basezeranye.
16 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 016
يَوۡمَ نَبۡطِشُ ٱلۡبَطۡشَةَ ٱلۡكُبۡرَىٰٓ إِنَّا مُنتَقِمُونَ
Umusi Twacakiye abagarariji, maze Tukabahana nya kubahana, ni wo musi w’izuka rero Tuzobihorerako.
17 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 017
۞وَلَقَدۡ فَتَنَّا قَبۡلَهُمۡ قَوۡمَ فِرۡعَوۡنَ وَجَآءَهُمۡ رَسُولٞ كَرِيمٌ
Ni ukuri, hambere y’ababangikanyamana b’i Makka, Twaragerageje abantu ba Firawuni, maze Tubarungikira Intumwa Musa (nyakugira amahoro y’Imana Allah) yubashwe, baraheza barayihakana bivuye inyuma, Duca Turabahana. Ntumwa y’Imana! Ni nk’ukwo nyene rero Tuzohana abo warungitsweko, nibatakwemera;
18 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 018
أَنۡ أَدُّوٓاْ إِلَيَّ عِبَادَ ٱللَّهِۖ إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
Musa araheza ababwira ati: “Enda nyabuna rero, nimumpe abaja b’Imana Allah muri Bene Israyeli, kugira bayiyegereze mu vyo bakora vyose, banayisenge ari Imwe Rudende; jewe mu vy’ukuri, ndi Intumwa kuri mwebwe, nkaba n’Umwizigirwa mu vyo mpishurirwa;
19 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 019
وَأَن لَّا تَعۡلُواْ عَلَى ٱللَّهِۖ إِنِّيٓ ءَاتِيكُم بِسُلۡطَٰنٖ مُّبِينٖ
Kandi ntimukagire amanyama ku Mana Allah mu guhakana Intumwa zayo; jewe mu vy’ukuri, ndabazaniye icemezo gitomoye cemeza ukuri kwanje;
20 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 020
وَإِنِّي عُذۡتُ بِرَبِّي وَرَبِّكُمۡ أَن تَرۡجُمُونِ
Mu vy’ukuri, ndikinze ku Mana yanje Ikaba n’Imana yanyu Rurema Allah, Inkingire ko mwonyicisha amabuye;
21 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 021
وَإِن لَّمۡ تُؤۡمِنُواْ لِي فَٱعۡتَزِلُونِ
Nimutanyemera ku vyo ndabazaniye, murandeka nidegemvye mutangeramiraˮ.
22 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 022
فَدَعَا رَبَّهُۥٓ أَنَّ هَـٰٓؤُلَآءِ قَوۡمٞ مُّجۡرِمُونَ
Musa amaze kubona ko bamuhakanye bivuye inyuma, ni ho yasaba atakambira Imana yiwe Rurema Allah ati: “Mu vy’ukuri aba bantu, ni abanyavyaha bakubangikanyaˮ.
23 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 023
فَأَسۡرِ بِعِبَادِي لَيۡلًا إِنَّكُم مُّتَّبَعُونَ
Imana Allah Yabwiye Musa Iti: “Musa! Muri iri joro, uragenda ujanye abaja banje bakwemeye bakagukurikira; mu vy’ukuri, Firawuni n’ingabo ziwe bahava babomako, babatere;
24 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 024
وَٱتۡرُكِ ٱلۡبَحۡرَ رَهۡوًاۖ إِنَّهُمۡ جُندٞ مُّغۡرَقُونَ
Maze ureke ibahari rigume ritururuye nk’uko risanzwe, mu vy’ukuri Firawuni n’ingabo ziwe, bahava basomeshwa nturi”.
25 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 025
كَمۡ تَرَكُواْ مِن جَنَّـٰتٖ وَعُيُونٖ
Inyuma y’isomeshwa nturi rero, Firawuni n’ingabo ziwe basize ibintu vyinshi; imirima itotahaye, amariba y’amazi atemba;
26 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 026
وَزُرُوعٖ وَمَقَامٖ كَرِيمٖ
N’indimo hamwe rero n’inzu ziteye igomwe;
27 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 027
وَنَعۡمَةٖ كَانُواْ فِيهَا فَٰكِهِينَ
Hamwe rero n’inema nyinshi bari babayemwo, borohewe mu buzima;
28 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 028
كَذَٰلِكَۖ وَأَوۡرَثۡنَٰهَا قَوۡمًا ءَاخَرِينَ
Ni nk’ico gihano rero Imana Allah Iha abihakana inema zayo, maze bakayigarariza. Inyuma y’ihonywa ryabo rero, ivyo vyose Twabiraze abandi bantu muri Bene Israyeli.
29 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 029
فَمَا بَكَتۡ عَلَيۡهِمُ ٱلسَّمَآءُ وَٱلۡأَرۡضُ وَمَا كَانُواْ مُنظَرِينَ
Ijuru n’isi, ntivyigeze biririra Firawuni n’ingabo ziwe; kira noneho, ntibari no kurindirizwa ngo ntibahanwe.
30 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 030
وَلَقَدۡ نَجَّيۡنَا بَنِيٓ إِسۡرَـٰٓءِيلَ مِنَ ٱلۡعَذَابِ ٱلۡمُهِينِ
Ni ukuri, Twaranarokoye Bene Israyeli mu bihano bisuzuguza vyo gucurwa bufuni na buhoro;
31 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 031
مِن فِرۡعَوۡنَۚ إِنَّهُۥ كَانَ عَالِيٗا مِّنَ ٱلۡمُسۡرِفِينَ
Maze Tubakiza mu kubakura kw’izosi Firawuni; mu vy’ukuri Firawuni, yari no mu bantu bagira amanyama ku bandi, bimonogoza mu bugarariji.
32 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 032
وَلَقَدِ ٱخۡتَرۡنَٰهُمۡ عَلَىٰ عِلۡمٍ عَلَى ٱلۡعَٰلَمِينَ
Ni ukuri Twatoye Bene Israyeli Tubizi, mu kubatera iteka kurusha abandi bo mu gihe cabo;
33 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 033
وَءَاتَيۡنَٰهُم مِّنَ ٱلۡأٓيَٰتِ مَا فِيهِ بَلَـٰٓؤٞاْ مُّبِينٌ
Maze Tubaha n’ibitangaro bazaniwe na Musa, birimwo igeragezwa rigaragara kuri bo.
34 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 034
إِنَّ هَـٰٓؤُلَآءِ لَيَقُولُونَ
Ntumwa y’Imana! Mu vy’ukuri aba babangikanyamana mu bantu warungitsweko, ni ukuri bavuga bahakana izurwa ry’ibiremwa;
35 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 035
إِنۡ هِيَ إِلَّا مَوۡتَتُنَا ٱلۡأُولَىٰ وَمَا نَحۡنُ بِمُنشَرِينَ
Bakavuga bati: “Umuntu apfa rimwe! Urupfu ni urwo nyene rwo kw’isi nta rundi; ntituzonazuka inyuma yo gupfa ngo duharurirwe ivyo twakoze, duheze tubihemberwe!”.
36 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 036
فَأۡتُواْ بِـَٔابَآئِنَآ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
Bakongera bati: “Ewe Muhamadi! Wewe n’abemeramana muri kumwe, enda nyabuna rero, nimugarure kw’isi ba data bapfuye kera, nimwaba koko muri imvugakuri ko abantu bazosubizwa ubuzima bakazuka!”.
37 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 037
أَهُمۡ خَيۡرٌ أَمۡ قَوۡمُ تُبَّعٖ وَٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ أَهۡلَكۡنَٰهُمۡۚ إِنَّهُمۡ كَانُواْ مُجۡرِمِينَ
Abo babangikanyamana b’i Makka, ni bo bahawe ubutore mu nguvu n’inema gusumba abandi ku buryo Tutobahana! Canke ni abantu b’umwami Tubba’i[4] hamwe n’imigwi y’abagararije hambere y’abo! Abo bose rero hamwe n’ubutore mu nguvu n’inema Twabahaye, Twarabahanye ku bugarariji bwabo Turabahonya. Mu vy’ukuri, bari abanyavyaha barenga ku mabwirizwa y’Imana Allah.
[4] Tubba-i, ni umwami yigeze gutwara Yemeni, yakomoka mu bwoko bwa Al-Himyar.
38 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 038
وَمَا خَلَقۡنَا ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ وَمَا بَيۡنَهُمَا لَٰعِبِينَ
Ntitwaremye amajuru n’isi hamwe n’ibiri hagati yavyo mu ntumbero yo gufyinata;
39 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 039
مَا خَلَقۡنَٰهُمَآ إِلَّا بِٱلۡحَقِّ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ
Ntitwabiremye, kiretse ko kwari ukugira mumenye ko hariho Imana Rurema Allah, muheze muyiyegereze mu vyo mukora vyose munayisenge ari Imwe Rudende mutayibangikanya. Ariko rero abenshi mu babangikanyamana, ntibazi intumbero y’Imana Allah mu kurema.
40 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 040
إِنَّ يَوۡمَ ٱلۡفَصۡلِ مِيقَٰتُهُمۡ أَجۡمَعِينَ
Mu vy’ukuri umusi w’izuka, ari na wo musi wo gutunganiriza ibiremwa, ni ryo sango ntarengwa ryabo bose;
41 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 041
يَوۡمَ لَا يُغۡنِي مَوۡلًى عَن مَّوۡلٗى شَيۡـٔٗا وَلَا هُمۡ يُنصَرُونَ
Umusi umugenzi ata na kimwe azomarira mugenziwe, eka mbere nta n’uwuzotabara uwundi;
42 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 042
إِلَّا مَن رَّحِمَ ٱللَّهُۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
Kiretse uwuzogirirwa impuhwe n’Imana Allah mu bemeramana, maze akagira uwo avugira kuri Yo, ku burenganzira bwayo. Mu vy’ukuri rero Imana Allah, ni Nyenintsinzi-Mutaneshwa, Nyenimbabazi ku batoni bayo.
43 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 043
إِنَّ شَجَرَتَ ٱلزَّقُّومِ
Mu vy’ukuri, igiti Al-Zaqquumu kinagira mu nyenga y’umuriro;
44 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 044
طَعَامُ ٱلۡأَثِيمِ
Ivyamwa vyaco birura, binuka utokwumva, ni zo mfungurwa z’umunyavyaha, na canecane uwubangikanya Imana Allah;
45 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 045
كَٱلۡمُهۡلِ يَغۡلِي فِي ٱلۡبُطُونِ
Uwuriye nya vyamwa, birabira mu nda; nka kurya kw’ubutare bwayongejwe ku muriro;
46 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 046
كَغَلۡيِ ٱلۡحَمِيمِ
Bugasebura nka kurya kw’amazi yabize akaryimara;
47 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 047
خُذُوهُ فَٱعۡتِلُوهُ إِلَىٰ سَوَآءِ ٱلۡجَحِيمِ
Abamalayika, ku musi w’izuka bazobwirwa bati: “Nimufate uyo munyavyaha, maze mumuterere mu nyenga y’umuriro ururumba;
48 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 048
ثُمَّ صُبُّواْ فَوۡقَ رَأۡسِهِۦ مِنۡ عَذَابِ ٱلۡحَمِيمِ
Hanyuma mumusuke ku mutwe amazi asebuye akaryimara, maze yumvirize ibihano vyayo”.
49 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 049
ذُقۡ إِنَّكَ أَنتَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡكَرِيمُ
Maze abwirwe n’agashinyaguro n’akantu ati: “Honja rero ibihano. Mu vy’ukuri, kw’isi wari umunyacubahiro, umwubahwa mu bantu bawe.
50 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 050
إِنَّ هَٰذَا مَا كُنتُم بِهِۦ تَمۡتَرُونَ
Banyavyaha! Ni ukuri ibi bihano muhawe kuri uno musi, ni bimwe mwahora mugirako amakenga ko bibaho”.
51 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 051
إِنَّ ٱلۡمُتَّقِينَ فِي مَقَامٍ أَمِينٖ
Mu vy’ukuri, abagamburukiye Imana Allah mu kwubahiriza amabwirizwa yayo, bazoba bari mw’icumbi ritekanye ryubashwe;
52 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 052
فِي جَنَّـٰتٖ وَعُيُونٖ
Mu mirima itotahaye, icamwo n’amazi atemba y’imbizi;
53 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 053
يَلۡبَسُونَ مِن سُندُسٖ وَإِسۡتَبۡرَقٖ مُّتَقَٰبِلِينَ
Bazoba bambaye impuzu zishonywe mw’iharire yoroshe n’iyiremereye, bicaye barabana amaso mu yandi;
54 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 054
كَذَٰلِكَ وَزَوَّجۡنَٰهُم بِحُورٍ عِينٖ
Ni nk’uko nyene rero Twebwe Allah - Twahaye abagamburukiramana Ubwami bw’ijuru Tukabambika n’impuzu z’iteka - Tuzobatera n’iteka ryo kubashingira abakenyezi bo mu Bwami bw’ijuru, barangwa n’ubwiza bw’akataraboneka (Hururayini);
55 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 055
يَدۡعُونَ فِيهَا بِكُلِّ فَٰكِهَةٍ ءَامِنِينَ
Muri Bwo, bazosaba guherezwa amoko yose y’ivyamwa bipfuza, batekaniwe ku kuba nya vyamwa bitigera bihundura;
56 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 056
لَا يَذُوقُونَ فِيهَا ٱلۡمَوۡتَ إِلَّا ٱلۡمَوۡتَةَ ٱلۡأُولَىٰۖ وَوَقَىٰهُمۡ عَذَابَ ٱلۡجَحِيمِ
Muri nya Bwami, ntibazoshikirwa n’urupfu ngo bapfe, kiretse urupfu rwa mbere bahonjeje bakiri kw’isi; Imana Allah, Izonabakingira ibihano vy’umuriro ururumba;
57 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 057
فَضۡلٗا مِّن رَّبِّكَۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ
Ivyo bikazoba ku mpano no ku bugwaneza bw’Imana yawe Rurema Allah. Iyo rero, ni yo ntsinzi ihambaye.
58 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 058
فَإِنَّمَا يَسَّرۡنَٰهُ بِلِسَانِكَ لَعَلَّهُمۡ يَتَذَكَّرُونَ
Ntumwa y’Imana! Ni ukuri Twebwe Allah, Tworoheje Qor’ani, mu kuntu isomwa no mu nsiguro yayo mu rurimi rwawe, kugira bibuke baheze bikebuke;
59 - Ad-Dukhan (The Smoke) - 059